Doorgaan naar hoofdcontent

Die Zauberflöte - dinsdag 18 december 2012 - Opera Antwerpen

In "Die Zauberflöte", de meest gespeelde en misschien ook wel bekendste opera ter wereld, gaat Tamino op zoek naar Pamina, nadat hij haar beeldschone portret gekregen heeft van de "Drei Damen", die leven in het rijk van de Koningin van de Nacht. Deze Koningin, al te vaak afgeschilderd als een wreed personage, wil haar dochter Pamina terugvinden, die gevangen gehouden wordt door Sarastro. Tamino inschakelen en hem een Toverfluit cadeau doen die hem zal redden van de ondergang is dus het ideale plan. Niemand minder dan de vogelmens Papageno zal Tamino vergezellen op zijn pad. Wat voor velen een simpel sprookje lijkt is eigenlijk het Bildungsverhaal van een jongeman naar zijn volwassenheid. Beetje bij beetje verandert Tamino van kamp, de Koningin van de Nacht wordt ingeruild voor de ratio en de "verlichte" geest van Sarastro, en het publiek beseft dat de liefde achter elk hoekje schuilt.


(c) Annemie Augustyns / Vlaamse Opera
Wat van in het begin opvalt is de donkere sfeer. Het donker overheerst, of meerbepaald de overgang van de dag naar de nacht. We bevinden ons in het rijk van de Koningin van de Nacht. Uit het water duiken de "Drei Damen" op. En we zijn vertrokken. Tussen twee scènes gaat de poort van het Toverwoud dicht en wanen we ons in een licht herfstachtig sfeertje. Qua sfeerschepping kan dit wel tellen. Geslaagd dus, maar naar het einde toe gaat de poort iets te vaak naar beneden. Gezegd moet wel dat dit door de vele scènewissels bijna een must is. De Toverfluit opvoeren is verre van eenvoudig, al was het maar door de massa aan scènewissels die er te doen zijn.

In al die moeilijkheid gaat regisseur David Hermann de dialoog aan met de actualiteit. Daar waar mensen hopen in een sprookje terecht komen (al moet gezegd dat de Toverfluit op zich wel een donker sprookje is), en hopen even te vluchten uit het leven van alledag, belanden ze in een wereld waar de Toverfluit veranderd is in een pistool, en het klokkenspel van Papageno wordt uitgebeeld door een riem vol kogels. Gelukkig heeft men deze keer de Gazastrook achterwege gelaten, en ik vraag me af of Tamino er blij mee is. In deze tijden van huur- en massamoordenaars heeft het publiek er soms wel genoeg van. Het moet niet allemaal té hard lijken op wat we al elke dag zien in het journaal.

Op zich presenteert David Hermann mooie beelden, sommige scènes zijn een echte streling voor het oog, al mag het soms letterlijk wat 'lichter'. Daarenboven is het koor verbannen naar de coulissen. Soms hoort men ze amper of gewoonweg niet. Gezegd moet dat dit eigenlijk niet kan... zeker niet bij Mozart.  Men kan zich dan ook afvragen of de Toverfluit wel zo bedoeld geweest is... maar dan bevindt men zich in het discours van het "actualiseren der operalibretto's", en dat is een discussie apart.

Waar géén discussie over is, daarentegen, zijn de stemmen van de avond. De cast is perfect. Een pluim ook voor dirigent Tomás Netopil die naar mijn gevoel het juiste tempo en de juiste nuances brengt. De Russische Olga Pudova is een overtuigende Koningin van de Nacht. Ze zingt zuiver, haalt soepel haar hoge noten, en sleept zo een opluchtingsapplaus in de wacht na haar steraria. Ze speelt de rol zo, dat je haast medelijden met haar krijgt en zo hoort het te zijn. De Koningin, misschien wel het bekendste operapersonage dat men zich kan inbeelden zingt maar een klein stukje op het begin en op het einde, ze is het embleem van slechtheid geworden, maar wie het libretto bekijkt, stelt vast dat ze eigenlijk gewoon haar moederhart volgt.

Pamina (Robin Johanssen) en Tamino (Rainer Trost) zingen de pannen van het dak. Rainer Trost heeft het juiste timbre voor een Tamino, en Robin Johanssen zingt haar aria's alsof het niets is. Ik steek niet onder stoelen of banken dat mijn favoriet Josef Wagner als Papageno geweldig werk levert. Niet alleen op vocaal gebied, maar ook fysiek gezien moet hij een topprestatie leveren. En hij doet alles schijnbaar zonder moeite. Een stem als een klok, haarscherp. Hij was al vaak te gast in Antwerpen, en mag wat mij betreft nog vaak terugkomen. Zijn Papagena, Mirella Hagen levert mooi werk.

En ik vermeld ook graag onze landgenoot Guy de Mey die een overtuigende Monostatos neerzet. Een veelzijdig zanger (laatst zag ik hem als Monsieur Triquet in Jevgeni Onegin (Amsterdam)), die heel goed weet met wat hij bezig is! Om te onthouden!

Ook de Drei Damen (waaronder de Belgische Tineke van Ingelgem) verdienen alle lof. Een perfect trio, volledig op mekaar ingezongen! Een groot applaus ook voor de drie knapen die in erbarmelijke omstandigheden (midden in het orkest....) hun ding moeten doen. Jacob Van Neste, Arnaut Lemmens en Gill Eeckelaert verdienen alle lof!

Conclusie van het verhaal: de Toverfluit verander je niet zomaar in een wapen, die link is te ver gezocht. Maar de zangers maken alles goed dus, af en toe, mag je ook luisteren met je ogen dicht...




Reacties

Populaire posts van deze blog

Recital Nikola Meeuwsen - dinsdag 15 april 2025 - Kleine Zaal Concertgebouw Amsterdam

In het kader van de "Amsterdam Piano Series" en in aanloop naar zijn deelname aan de Koningin Elisabethwedstrijd, speelde pianist Nikola Meeuwsen een indrukwekkend recital in de Kleine Zaal van Concertgebouw Amsterdam. De pianist stelt een zeer uitdagend programma samen van heel uiteenlopende componisten. Een waar feest voor de pianoliefhebber! (c) Foppe Schut Nikola Meeuwsen kiest voor de prachtige Ballade n° 3 van Chopin. Deze indrukwekkende compositie droeg Chopin op aan een van zijn leerlingen. Deze ballade werd al van meet af aan beschouwd als een van Chopins absolute meesterwerken. In de Gazette musicale schreef recensent Maurice Bourges, in 1842, dat deze Ballade "vertaalde poëzie was, maar dan wel een superieure vertaling door middel van noten". Nikola Meeuwsen doet deze beschrijving alle eer aan in een prachtige uitvoering van dit moeilijke werk. Hij weet het publiek meteen voor zich te winnen met zijn fijngevoelige uitvoering en muzikale zeggingskracht. Da...

Maria Warenberg, Alexander Warenberg en Nikola Meeuwsen - zondag 30 maart 2025 - Tivolivredenburg Utrecht

In het kader van de zondagconcerten in Tivolivredenburg Utrecht, stelden Maria Warenberg (mezzosopraan), Alexander Warenberg (cello) en Nikola Meeuwsen (piano) een prachtig programma samen. De mooie kamermuziekzaal van Tivolivredenburg, de Hertz-zaal, leent zich perfect voor het trio, dat niet alleen muzikaal maar ook familiaal met elkaar verbonden is. Het is een unieke gelegenheid om deze drie jonge artiesten samen aan het werk te zien! In het recital van de drie jonge toptalenten worden heel wat verrassende componisten ten gehore gebracht. Het concert wordt geopend door Alexander Warenberg met een indrukwekkende uitvoering van de Sarabande uit Bach’s Cellosuite nr. 3. Zijn vertolking is doordrenkt met emotie, wat de diepgang van dit werk alleen maar ten goede komt. Vlak daarna speelt hij samen met Nikola Meeuwsen het Allegro moderato uit Haydns Celloconcert nr. 2. Beide musici tonen hun uitzonderlijke talent: Warenberg slaagt erin de juiste intensiteit voor dit prachtige stuk te vind...

Carmina Burana o.l.v. Wouter Versavel - Brussels Young Philharmonic - zaterdag 24 mei 2025 - Flagey

Het Brussels Young Philharmonic, het symfonisch jeugdorkest van Brussels Philharmonic, richt zich op jonge muzikanten tussen 15 en 25 jaar en biedt hen de kans om ervaring op te doen binnen een volwaardig orkest. Zonder audities, maar onder begeleiding van de professionele muzikanten van Brussels Philharmonic, krijgen deze jongeren een podium dat hen laat groeien en schitteren. Mijn eerste kennismaking met dit orkest — en met hun dirigent Wouter Versavel — was tijdens een uitvoering van  Carmina Burana  van Carl Orff. Het werd een voltreffer. (c) Brussels Philharmonic - Wouter Versavel Iedereen kent de iconische opening en afsluiting van het werk: “O Fortuna”. Deze machtige muziek is alomtegenwoordig in cinema, televisie en theater. Maar  Carmina Burana  is veel meer dan deze bekende passage. Een integrale uitvoering vergt een groot koor, een kinderkoor, uitstekende solisten, een capabel orkest én een dirigent die al die elementen weet te bundelen tot één indrukwekke...