Toen in 1925 de opera Wozzeck voor het eerst op de scène kwam, had Alban Berg waarschijnlijk nooit kunnen dromen dat zijn revolutionaire werk een zo lang leven beschoren zou zijn. De partituur wordt vandaag immers nog steeds beschouwd als een van de hoekstenen van de Europese twintigste-eeuwse muziek. Hoewel ik het zelf een bijzonder moeilijk werk vind en er wat moeite mee heb, moet ik vermelden dat regisseur Johan Simons, samen met zijn team — en niet in het minst het orkest onder leiding van Alejo Pérez en de solisten — een indrukwekkend eindresultaat heeft neergezet.
(c) Annemie Augustijns
Wozzeck is gebaseerd op het toneelstuk Woyzeck van Georg Büchner, dat voor het eerst werd opgevoerd in 1913. Alban Berg was zo onder de indruk van dit werk dat hij besloot het als basis te gebruiken voor zijn eerste opera. Het resultaat is een beklijvend muziekdrama dat veel navolging zou krijgen in de decennia die volgden.
Het hele opzet van Wozzeck draait rond opeenvolgende fragmenten die de lotgevallen van het hoofdpersonage beschrijven. Om het fragmentarische karakter van de opera te benadrukken, gaat het doek tussen de verschillende scènes telkens op en neer. Berg selecteerde vijftien scènes uit het toneelstuk en bewerkte deze grondig. Toch blijft de structuur voor de toeschouwer redelijk helder.
Dat deze partituur complex is, staat buiten kijf. De opera is strikt genomen atonaal, maar Berg verwerkt hier en daar tonale passages, en er zijn zelfs enkele leitmotieven te ontwaren. Dat maakt de muziek zonder twijfel boeiend, al is ze niet altijd gemakkelijk om naar te luisteren. Een uitdaging dus, voor wie zijn operabeleving eens buiten de comfortzone wil brengen — ideaal!
Het orkest onder leiding van Alejo Pérez beheerst de partituur met grote precisie. Pérez stuurt zijn fantastische solisten met vaste hand aan. Groot applaus voor hen, want deze opera vergt een enorme inspanning. Robin Adams schittert als Wozzeck, Magdalena Anna Hofmann overtuigt als Marie, en Lotte Verstaen verdient een bijzondere vermelding als Margret — een stem die wederom weet te imponeren. Applaus voor het koor en het kinderkoor!
Alle waanzin op een stokje: wil je ondergedompeld worden in de waanzinnige wereld van Alban Berg en Wozzeck? Rep je dan naar Opera Vlaanderen voor een stilistisch verfijnde en aangrijpende uitvoering van een van de meest besproken twintigste-eeuwse werken aller tijden!
Reacties
Een reactie posten