"Het is zulk gewaagd materiaal, dat het zou kunnen gebeuren dat ik na jarenlang werken een stuk in mijn lade heb, dat enkel voor een publiek van genodigden opgevoerd kan worden." In november 1927 schreef Alban Berg, de componist van Lulu deze woorden. Hij vreesde dat zijn werk het verband met Wedekinds Die Büchse der Pandora niet zou overleven. Dat toneelstuk, dat deel uitmaakt van een heuse 'Lulu-reeks", stond namelijk op de censuurlijst in het Wenen van toen. We kunnen dus van geluk spreken dat we vandaag de dag Lulu kunnen horen en zien op de scène. Controversieel materiaal, harde en marginale realiteit, een bikkelharde strijd met normen en waarden, maar ook een schreeuw om gerechtigheid. In de literatuur wordt Lulu afgeschilderd als de vrouw die in de appel bijt. Het is de vrouw die de doos van Pandora opendoet. Maar neen, het is erger dan dat. Lulu is de doos van Pandora.
Een hele klus is het in elk geval. Lulu ensceneren... het lijkt onbegonnen werk. Toch hebben verschillende regisseurs zich er aan gewaagd in de laatste decennia. Zo ook Krzysztof Warlikowski, geen onbekende voor de Munt. In 2009 was hij verantwoordelijk voor de productie van Macbeth die hoge ogen scoorde in het toonaangevend tijdschrift Opernwelt. Als beste productie werd Warlikowski's Macbeth bekend in heel Europa. Of hij dit niveau geëvenaard heeft is nog maar de vraag. Lulu wordt geënsceneerd in een soort hermetische ruimte zonder plafond (het sneeuwt er zelfs binnen!) waarin twee roltrappen geïnstalleerd staan. Misschien staan ze wel symbool voor de sociale klim die Lulu doet door te trouwen met een vooraanstaand man, maar als men de trap in de andere richting bekijkt kan het ook zijn dat de ondergang van Lulu uitgebeeld wordt. Vast staat dat de trappen, die ook de enige uitweg naar de buitenwereld vormen, veel mensen intrigeert, maar dat ze geen echt duidelijk verklaarbare functie hebben in het decor. Zo ook voor de rest van het podium. Op zich is alles koud en clean, ideaal voor een verhaal als dit, maar de videoprojecties, helemaal de dada van Warlikowski, werken afleidend. Het publiek weet niet waar eerst kijken en dat is vermoeiend, zeker als het gaat om een ingewikkeld verhaal en moeilijke muziek.
Want dat is de muziek wel. Moeilijk. "Onbegonnen werk" voor velen. Maar de vele zangers trekken zich enorm goed uit de slag. Laat ons twee namen vermelden, die de hele groep vertegenwoordigen. Een geweldige Lulu die volhoudt tot het einde (en dat is ook niet iedereen gegeven). Barbara Hannigan is duidelijk niet aan haar proefstuk toe. Ze zingt de rol alsof het niets is. Er zijn er anderen....
Groot applaus ook voor Natascha Petrinsky. Ik geef toe dat ze een van mijn favoriete zangeressen is. Natascha is van alle markten thuis. Of het nu gaat om Carmen of enkele Wagner- of Straussrollen, la Petrinsky doet het gewoon. In stijl. Haar spannende zwarte kleedjes zullen haar handelsmerk blijven. Het lijkt wel of ze haar stijl contractueel heeft vastgelegd.
Lulu is geen opera voor beginners, maar luisteren naar Alban Berg is eigenlijk als spruiten eten. Dat bekomt je ook niet echt, de eerste keer.
Een hele klus is het in elk geval. Lulu ensceneren... het lijkt onbegonnen werk. Toch hebben verschillende regisseurs zich er aan gewaagd in de laatste decennia. Zo ook Krzysztof Warlikowski, geen onbekende voor de Munt. In 2009 was hij verantwoordelijk voor de productie van Macbeth die hoge ogen scoorde in het toonaangevend tijdschrift Opernwelt. Als beste productie werd Warlikowski's Macbeth bekend in heel Europa. Of hij dit niveau geëvenaard heeft is nog maar de vraag. Lulu wordt geënsceneerd in een soort hermetische ruimte zonder plafond (het sneeuwt er zelfs binnen!) waarin twee roltrappen geïnstalleerd staan. Misschien staan ze wel symbool voor de sociale klim die Lulu doet door te trouwen met een vooraanstaand man, maar als men de trap in de andere richting bekijkt kan het ook zijn dat de ondergang van Lulu uitgebeeld wordt. Vast staat dat de trappen, die ook de enige uitweg naar de buitenwereld vormen, veel mensen intrigeert, maar dat ze geen echt duidelijk verklaarbare functie hebben in het decor. Zo ook voor de rest van het podium. Op zich is alles koud en clean, ideaal voor een verhaal als dit, maar de videoprojecties, helemaal de dada van Warlikowski, werken afleidend. Het publiek weet niet waar eerst kijken en dat is vermoeiend, zeker als het gaat om een ingewikkeld verhaal en moeilijke muziek.
Want dat is de muziek wel. Moeilijk. "Onbegonnen werk" voor velen. Maar de vele zangers trekken zich enorm goed uit de slag. Laat ons twee namen vermelden, die de hele groep vertegenwoordigen. Een geweldige Lulu die volhoudt tot het einde (en dat is ook niet iedereen gegeven). Barbara Hannigan is duidelijk niet aan haar proefstuk toe. Ze zingt de rol alsof het niets is. Er zijn er anderen....
Groot applaus ook voor Natascha Petrinsky. Ik geef toe dat ze een van mijn favoriete zangeressen is. Natascha is van alle markten thuis. Of het nu gaat om Carmen of enkele Wagner- of Straussrollen, la Petrinsky doet het gewoon. In stijl. Haar spannende zwarte kleedjes zullen haar handelsmerk blijven. Het lijkt wel of ze haar stijl contractueel heeft vastgelegd.
Lulu is geen opera voor beginners, maar luisteren naar Alban Berg is eigenlijk als spruiten eten. Dat bekomt je ook niet echt, de eerste keer.
Reacties
Een reactie posten